Çocuklar soruyor: Ekolojik bir yaşam mümkün mü?

Ekolojik bir yaşam mümkün mü? Çevreye duyarlı, çevreyle uzlaşarak yaşanan sürdürülebilir yeşil bir yaşam modeli nasıl olur? Yazar Toprak Işık ile sohbet ettik.

Toprak Işık’ın Tudem Yayınları’ndan çıkan Fen ve Teknoloji dizisi çocukların eğlenerek, keyifle ve yaşamın içinden örnekler vererek öğrenmesini sağlıyor. Dizinin ikinci kitabı “Baba Beni Anlasana” hem çevre bilinci kazandırıyor, hem de ekolojik sürdürülebilir yaşamın önemine yönelik bilgiler veriyor.

TAKİP ET DİNLE

Yazar, “Baba Beni Anlasana” kitabını yazarken yaşadığımız dünyayı ve doğayı ne kadar kötü kullandığımız üzerinden yola çıkmış. Çevreyi koruma konusunda bir hassasiyet geliştirilecekse bunu sadece devletten ve yöneticilerden beklemek yerine, halkın ve bireylerin de bu konuda insiyatif alması gerektiği vurgulanan kitapta, doğa ile dost bir yaşamın mümkün olabilirliği sorgulanırken, böyle bir yaşam biçiminin kaçınılmazlığına varılıyor.

Yazarın, üniversite sınavlarında Türkiye derecesi almış, çalışkan ve başarılı bir öğrenci olmuş.  Kitabın tanıtım yazısı ise şöyle başlıyor: Yıl boyunca okula gitmek yetmezmiş gibi, bir de yaz tatili süresince dersaneye gitmek. Olacak şey değil. Ceren uzun ve yorucu geçen bir eğitim öğretim yılının getirdiği ruh hali ile hayatında bir takım değişiklikler yapmakta kararlı gibi görünüyor. Peki ama nasıl? Ceren çareyi kendisi gibi isyankar ruhlu babaannesi Kimya Nine’nin yanına kaçmakta buluyor. Kimya Nine emekli bir profesör. Bizimora adında, ekolojik bir köyde yaşıyor. Yıllar boyunca şehir hayatının getirdiği olumsuzluklardan bunalarak hem ruhsal hem de bedensel bir yeniden doğuş ihtiyacı hisseden Kimya Nine, bu köyde uzun zamandır düşünü kurduğu doğal yaşamın temellerini atıyor. Ceren’i böyle bir adım atmaya yüreklendiren asıl şey ise babaannesinin yıllar önce şehir hayatına karşı sergilediği bu başkaldırış ve girişimci ruh oluyor…”

Ekolojik bir yaşam mümkün mü?

“Üniversiteden mezun olduğum yıl bir arkadaşım ekolojik köy projesine katılmak istiyordu. Üniversite hocaları ekolojik bir çiftlik ve köy kurmayı düşünüyorlardı. Böylece doğaya zarar vermeden yaşamak konusunda diğer köylere ve köydlerde yaşayanlara örnek olmak amaçlanıyordu. Katılmayı düşünen bazı kişiler vazgeçince proje hayata geçirilemedi. Tek bir kişi çılgınca bir cesaret ile yola devam edebilir mi? diye düşünmüştüm. Öyküdeki Kimya Nine bunu yapıyor. Bu mümkündür diye düşünüyorum. Böyle projelerin sembolik bir anlamı vardır, işlevini yerine getirmiş olur. Bunu hayal ettim ve yazdım.

Ceren ile babasının çatışması da önemli. Çocuklar tüm yıl boyunca ders çalışmalı mı? Önemli olan çocukların fen, teknoloji, matematik veya başka bir alanda öğrenirken keyif almalarıdır. Başarılı öğrencileri gözlemlerseniz, çocuklar o dersi sevdikleri için iyi sonuç alırlar, o dersi çalışmak onlara bir yük gibi gelmez. Bunu anlatmak istedim.”

Kahramanımız Ceren, “Bizimora” ekolojik köyüne gidince neler oluyor?

Ceren ekolojik köye gittiği zaman bilimin aslında hayatın içinde olduğunu görüyor. Kimya Nine bir profesör, enerji üretimde doğaya nasıl zarar verildiğini ve köyde uyguladıkları alternatif enerji yöntemlerini Ceren’in öğrenmesini sağlıyor. Böylece kitapta enerji konusunu da işlenmiş oluyor. Ceren, ders kitaplarında gördüğü teorik bilgilerin gerçek hayattaki yansımaları ile karşılaşıyor. Böylece bilgileri pekişiyor.

Kimya Nine’nin idealist torunu Ceren, Bizimora’da arkadaşı başkanın oğlu Doruk ile karşılaşıyor. Doruk Ceren’in yanına onu şehre dönmesi için ikna etmeye gitmişken, oradaki yaşamı görünce o da onunla birlikte kalıyor.

“Bizimora” şehrin dışında kurulmuş bir ekolojik köy ancak şehrin büyümesi ile arsanın değeri artınca oraya bir site yapmak istiyorlar. Ceren ve Doruk Bizimora’nın kurtuluşu için mücadeleye başlıyor. Doruk’un babası da köyü yıkıp site yapmak isteyenler arasında.

Bizimora yıkılıyor mu? Ceren Bizimora’da mı kalıyor?

Sonu sürpriz olsun, dedik ama dayanamadık onu da sorduk yazara.

“Ceren kalmak için değil tatilini geçirmek için Bizimora’ya gitmişti ve şehre geri döndü. Ama Bizimora’yı yıktırmadılar, ekolojik köy yaşamaya devam etti.”

Çoğunluğu çocuklardan oluşan bir avuç insan topluluğunun gösterdiği bu büyük dayanışma ve mücadele, hayatta karşımıza ne çıkara çıksın umudumuzu asla yitirmememiz gerektiğini bize bir kez daha anımsatıyor.

Kimya Nine diyor ki:

Hayatta tek bir amaç vardır: İnsan gibi yaşamak. Biz de burada insan gibi yaşamaya çalışıyoruz.

Şehir kurmak sadece bina dikmek değildir. Sadece içi güzel daireler yapmak da değildir. Şehir yaşayan bir organizmadır. Dünya da öyle…

Yazar sohbetimizde, “Fen, matematik, tarih, edebiyat ve tüm dersler aslında çok keyiflidir, çocuklara bunu anlatmamız lazım. Bunu yeterince anlatamıyoruz ki, Fen ve Teknoloji sınavlarında Avrupa’da sondan ikinci sıradayız.” diye özellikle belirtiyor.

Toprak Işık’ın büyük bir titizlikle, 4. 5. ve 6. sınıf fen ve teknoloji ders konularını roman kurgusu içerisinde sunduğu bu keyifli dizi, türünün en iyi örneklerinden biri olarak selamlıyor okurlarını.

Ders çalışmanın sıkıcı olduğu algısını değiştirmeyi amaçlayan, her biri farklı bir Fen ve Teknoloji ünitesini anlatan dört kitabın adları: Babam Okulun En Çalışkanı, Baba Beni Anlasana, Anne Beni Geri Getir, Nine Bizi Kurtarsana.

Unutmayalım, çocuklara “Öğrenmek keyifli bir maceradır.” mesajını vermek yetişkinler olarak bizim görevimiz.

Tudem yayınları web sitesi: www.tudem.com