Ham bal nedir? Bal neden pastörize edilir? Yüksek sıcaklıkta polenler filtre edildiğinde balın içeriğine ne olur? Balın kristalleşmesi doğal mı? “Sözleşmeli Arıcılık” ile üretim yapan Gıda Yüksek Mühendisi ve Bee’o Genel Müdürü Aslı Elif Tanuğur’a sorduk.
Gıda Yüksek Mühendisi Aslı Elif Tanuğur, oğlunun antibiyotik alerjisine çare ararken propolis ve arı sütü ile tanışıyor. Propolisin ülkemizde üretilmediğini ve Çin’den geldiğini öğrenince, oğlu için kendisi üretmeye karar veriyor. 6 ay ürettiği propolis özütü ve arı sütünü kullandıktan sonra, oğlunun bağışıklık sistemine olumlu etkilerini görüyor.
Bu şifayı tüm annelere ulaştırmak istiyor. “Sözleşmeli Arıcılık” ile üretim için Taylan Samancı ve Prof. Dr. Dilek Boyacıoğlu ile birlikte 2013 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Arı Teknokent’te çalışmaya başlıyor.
Propolis, arı sütü, ham bal, polen içeren Bee’o markalı ürünleri kovandan sofraya, besin içeriği ve biyolojik aktivitesini koruyarak sunmaya başlıyor.
Ham bal pastörize edilmeyen ve ısıtma uygulanmayan baldır
Ham bal, kovandan çıktığı haliyle tüketime sunulan doğal baldır; pastörize ve filtre edilmemiştir. Pastörizasyon, yani yüksek sıcaklıklara ısıtma işlemi, aslında bal için gerekli bir işlem değil. Yapılmasının sebebi ise balın kristalleşmesini önlemek. Halbuki balın kristalleşmesi doğaldır ve önlenmesine gerek yoktur.
Pastörizasyon balın içerisindeki bazı enzimlerin ve fenolik ve flavonoid yapıdaki bazı değerli bileşenlerin azalmasına neden olur; filtrasyon ise balın içerisindeki polenlerin azalmasına neden olur.
Ballarımız, pastörize ve filtre edilmediğinden besin içeriği tüm doğallığıyla korunur. Ham bal, bu haliyle antibakteriyel aktivite gösterir.
Bir noktanın altını çizmek gerekiyor. Ham bal, yüksek sıcaklıklara ısıtılmadığından ve polenleri filtre edilmediğinden doğal olarak kristalleşme görülebilir. Balın kristalleşmesi tamamen doğal bir olay. Kristalleşmiş balın tüketilmesinde herhangi bir sakınca bulunmaz.
Balın içeriği yöresine göre değişiyor. Çocuklarımız için hangi balı tercih edelim?
Ham bal çeşitlerimiz yörelerine göre ayrılıyor. Her yörenin balını ayrı ayrı paketliyoruz. Hakkari, Kars, Bitlis, Ardahan, Erzurum, Narenciye, Çam, Kestane balı çeşitlerimiz var
Türkiye’nin farklı bölgelerinde bulunan ve işini sadece ticaret olarak değil severek bir hobi gibi yapan arıcılar ile çalışıyoruz. Severek yapılan her işten temiz ve sağlıklı ürünler çıkar.
Edirne’den Hakkari’ye Ardahan’dan Muğla’ya ülkemizin dört bir yanında üreticilerimiz var. Türkiye genelinde 300 sözleşmeli arıcı ve 80.000 arı kovanına ulaştık.
Her bölgenin kendine has doğal florasının en lezzetli balları arıcılarımız bize ulaştırıyor. Tüm Avrupa’daki endemik bitkilerin üçte biri sadece Anadolu topraklarında… Bu değerli bitkilerden çok şifalı ürünler elde ediyoruz.
Her bal çeşidinin kendine göre ayrı faydaları var. Örneğin çam balının demir içeriği daha yüksektir ama polen içeriği azdır. Çiçek balında ise polen ve aminoasit içeriği çam balına göre daha yüksektir. Farklı faydaları alabilmek için her ikisininin kullanılması tavsiye ediliyor.
Üç aşamalı kontrol ve doğallık analizi
İstanbul Teknik Üniversitesi’ndeki laboratuvarımızda ön numune, ham madde ve son üründen oluşan üç aşamalı sistemle saflık ve kalite kontrol testleri yapıyoruz.
Sözleşmeli üreticilerimiz tarım arazileri, fabrika ve yerleşim yerlerinden uzak doğal ortamlarda üretim yapıyor. Doğal koşullarda, yabancı madde, ilaç vb. kullanılmıyor. Laboratuvarlarımızda ürünlerin doğallığını analizlerle doğruluyoruz. Böylece tamamen saf ve doğal ürünler elde ettiğimizden emin olabiliyoruz.
Propolis ham haldeyken, balmumu ve diğer reçinemsi maddelerle karışık halde bulunur. Propolisin %50’den fazlası reçinemsi maddelerden yani antioksidan bileşenlerden oluşur. Kalan kısmının büyük bölümünü balmumu oluşturur. Ham halde vücudumuz propolisten yalnızca %2 oranında yararlanır, yani sindirilmeden vücudumuzdan atılır.
Propolisi vücudumuzun sindirebilmesi için doğru yöntemle özütlenmesi gerekiyor. İTÜ’de Ar-Ge çalışmalarıyla geliştirdiğimiz patentli özütleme yöntemiyle propolisin içindeki faydalı bileşenleri yani antioksidan maddeleri %100 oranında elde edebiliyoruz. Saf propolis özütünün, hangi antioksidan maddeleri ne oranda içerdiğini laboratuvarlarımızda test ediyoruz.
Yerli propolis üreten Türkiye’nin ilk ve tek propolis firmasıyız. Türkiye’de yine ilk defa “Sözleşmeli Arıcılık” modeliyle kovandan sofraya izlenebilir arı ürünleri üretiyoruz. Uzman ekibimizdeki ziraat mühendisleri ve arıcılık uzmanları kontrolünde, ülkemizin farklı bölgelerinde arıcılarımızla sözleşmeler imzalıyor, kovandan itibaren doğru arıcılık uygulamalarını izleyebiliyoruz. Ürünlerimizi doğrudan arıcılardan temin ediyor ve kontrollü koşullarda üretim yapılmasını sağlıyor, arıcılarımıza yerinde eğitimler veriyoruz.
Sürdürülebilir Arıcılık ve Adil Ticaret
Sosyal Sorumluluk projesi ile sattığımız her ürünün 1 TL’sini arıcılarımızın daha modern ekipmanlarla üretim yapmaları ve arıcılığın sürdürülebilirliğine katkı için fonda topluyor ve arıcılarımıza geri döndürüyoruz. Sözleşmeli Model ile doğrudan arıcılar ile çalışarak Adil Ticaret sağlıyoruz.
Doğal bağışıklık güçlendirici propolis ürünlerine İnovasyon ödülleri
Propolisi suda çözünür hale getirmek ayrı bir inovasyon ve Ar-Ge çalışması gerektirir. İTÜ’de gerçekleştirdiğimiz Ar-Ge çalışmalarıyla propolisi suda çözünür hale getirecek özütleme yöntemini geliştirdik. Bu yöntem TÜBİTAK, TTGV ve TÜSİAD tarafından 2016 inovasyon ödülüne layık görüldü.
Bee’o ürünleri hakkında daha fazla bilgi için: www.beeo.com.tr