Kadınlar kadim doğum bilgisinden uzaklaştı. “Eğer izin verirseniz bedeniniz nasıl doğuracağını, bebeğiniz nasıl doğacağını biliyor” diyen doğum psikoloğu, doğum koçu ve doula Sibel Deniz Toledo kadınların bu bilgiyi yeniden hatırlamasına yardımcı oluyor. Normal doğum koçu ne yapar? Doulalık nedir? Merak ettiklerimizi sorduk.
Doğum Koçu ne yapar ? Hangi durumlarda özellikle gereklidir?
Doğum koçu deyince, akla doğum sürecinde anneyi yönlendiren ve “şunu yap, bunu yapma” diyen biri akla geliyor. Oysa doğum iç güdüsel bir eylem olmalıdır. Tıbbi bir gereklilik, acil bir durum olmadıkça anneye çok fazla müdahale edilmemeli, içine dönmesine izin verilmelidir.
Bizim kullandığımız terim Doulalık. Doula, doğumda anneye eşlik eden, destek olan kişidir. Anneye doğum dalgalarını karşılarken, aralarda dinlenirken ihtiyacı oldukça destek verir. Rahat etmesine yardımcı olur. Annenin daha rahat içine dönmesine, mahremiyetinin korunmasına, ilaç dışı rahatlama tekniklerini uygulamasına yardımcı olur. Tıbbi bir yetkinliği olmadığı için tıbbi kararlara karışmaz. Özellikle annenin desteksiz kaldığı durumlarda yardımcı olur.
Doğum Psikoloğu ne yapar? Hangi durumlarda özellikle gereklidir?
Doğum Psikoloğu, hamilelik ve doğum sürecinde anneyle çalışır. Annenin doğuma ve anneliğe dair korku ve kaygılarını dinler, bunların en aza inmesine yardımcı olur. Öncesinde düşük, ölü doğum, kayıp, kürtaj, travmatik doğum gibi durumlar var ise bunların etkilerinin temizlenmesini ve doğumu etkilememesini sağlar. Çünkü bütün bu yaşantılar, eğer çalışılmaz ise doğumu etkileyebilir.
Doğum Psikoloğu baba, büyük anneler, büyük babalar ve gerekiyorsa diğer aile üyeleri ile de görüşür. Onların süreçte ve hayatın içinde anne ile iletişimini ve ilişkisini değerlendirir.
Anneyi olduğu kadar ailenin diğer üyelerini doğuma hazırlar. Özellikle anne adayının yoğun korku ve kaygıları varsa, geçmişte travmatik deneyimler yaşamışsa, aile içinde bu süreçte çeşitli sıkıntılar yaşıyor ise doğum psikoloğundan destek alması gerekebilir.
Desteğiniz doğuma kadar mı devam ediyor? Lohusalık dönemini de kapsıyor mu?
Desteğim annenin ihtiyacı doğrultusunda lohusalığı da kapsıyor. Doğum öncesi, psikolojik destek veriyor ve doğuma hazırlık eğitmeni alarak anne baba adayını doğuma hazırlıyorum. Eğer istenirse doğuma doula ya da psikolog olarak katılıp, doğum sona erip anne bebek odalarında iyi olana kadar destek veriyorum.
Lohusalık hüznü veya depresyonu yaşayan ya da doğum sonrası desteğe ihtiyacı olan annelere de destek oluyorum. Bütün bunlar annenin ihtiyacına göre belirleniyor. Yurt dışında doğum öncesi ve doğum sonrası destekte ayrı ayrı uzmanlaşmış doulalar da bulunuyor.
Eskiden normal doğumlarda böyle ihtiyaçlar yoktu. Sizce neden doğum koçu gereksinimi oluştu?
Modern tıbbın gelişmesi ve doğumların giderek daha medikalize hale gelmesi ile kadınlar kadim doğum bilgisinden uzaklaştı. Bedenlerine güvenmeyi bıraktılar. Doktorlar ve sağlık çalışanları da doğumu daha medikal/tıbbi bir olay olarak göstermeye başladı. Bu yüzden kadınların özellikle tekrar bedenlerine ve bebeklerine güvenmeleri için böyle desteklere ihtiyacı oluşmaya başladı.
Aynı zamanda doğuma karşı negatif hipnozun yoğun olması, anne adaylarının çevreleri ve yakınları tarafından normal doğum için desteklenmemesi, aksine korkutulması da bu ihtiyacı arttıran faktörlerden biri oldu.
Doğum koçu olarak, hamilelik, doğum ve lohusalık dönemi için birkaç tavsiyenizi alsak?
Birinci ve en önemli tavsiyem iyi bir doğuma hazırlık eğitimi alarak doğuma fiziksel ve psikolojik olarak hazırlanmaları.
Aynı zamanda doğuma hazırlık kitapları okuyarak; Ina May Gaskin – Ina May’in Doğuma Hazırlık Rehberi, Marie F. Mongan – HypnoBirthing Mongan Yöntemi, Zuhal Eyüpoğlu Hakan Çoker’le 100 Soruda Doğal Doğum ve Ayşe Öner’in Hamilelik, Doğum ve Bebek Bakım Kitabı, gibi bilgilerini geliştirebilirler.
Hamileler başkalarının özelliklede negatif doğum hikayelerine kulaklarını kapatmalılar.
Doktorlarıyla güven ilişkisi kurmalı ve açık iletişim içinde olmalılar Doğum ile ilgili tercihlerini son aylara bırakmamalarını ve önceden doktorları ile konuşmalarını tavsiye ederim.
Doğuma fiziksel olarak da hazırlanmaları (yoga, pilates, gevşeme, nefes, egzersiz) faydalı olacaktır.
Doğum için mümkünse bir ebeden destek almalarını öneririm.
Doğumda, mümkün olduğu kadar içlerine dönmelerini, bedenlerine ve bebeklerine güvenmelerini öneriyoruz.
Unutmayın eğer izin verirseniz bedeniniz nasıl doğuracağını bebeğiniz nasıl doğacağını biliyor 🙂
Doğum ortamı ne kadar sakin ve huzurlu olursa, doğum da o kadar rahat geçer.
Doğum sonrası da annelere tavsiyelerim; kendilerini unutmasınlar, ihtiyaç duyduklarında destek almaktan çekinmesinler, süper kadın olmaya çalışmasınlar, bebekleri ile bol bol ten tene temasta bulunsunlar ve ellerinden geldiğince anneliğin tadını çıkarsınlar.
Psikolog Sibel Deniz Toledo kimdir?
Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji bölümü 2002 yılı mezunu. Ticaret Üniversitesi’nde Uygulamalı Psikoloji Yüksek Lisansı yapıyor. 2 yıl Gestalt Terapisi eğitimi aldı.
Doğum Psikologluğu ve Doğum Koçluğu diğer adıyla Doulalık özel ilgi alanı.
İstanbul Doğum Akademisi’nde Doğuma Hazırlık Eğitimcisi, Doula ve Doğum Psikologluğu eğitimi aldı.
Janet Balaskas’ın Aktif Doğum Eğitimi‘ne katıldı.
Daha fazla bilgi için: www.psikologdenizce.com